İçindekiler
Amerika Sağlık Sistemi
Amerika Birleşik Devletleri, OECD ülkeleri arasında sağlık hizmetlerine en fazla pay ayıran ülkedir. 2019 verilerine göre ABD’nin gayri safi milli hasıladan sağlık harcamalarına ayırdığı pay %17.7 ‘dir. OECD ülkelerinin sağlık harcamalarındaki ortalaması %8.8’dir. OECD Ülkeleri arasında ABD’yi %12.1 ile İsviçre, %11.7 ile Almanya ve %11.2 ile Fransa takip etmektedir. Türkiye, sağlık harcamalarına ayırdığı %4.4 pay ile son sırada yer almaktadır. ABD’nin 2019 yılı itibariyle %4.6 oranında artan sağlık harcamaları toplam 3.8 trilyon dolara ulaşmış, kişi başına düşen sağlık harcaması 11.582$’ olmuştur.
Yine diğer ülkelerle karşılaştırıldığında hasta yatağı başına en çok sağlık personeli düşen Amerika Birleşik Devletleri tıp eğitimi ve tıbbi araştırmalar bakımından dünyanın en iyi ülkeleri arasındadır. Tıp eğitimi veren saygın kurumlarının başarısı, tıp araştırmalarına ayrılan bütçenin fazla olması, yüksek teknolojiye bağlı tedavi imkanı ve üst düzey uzmanlık gerektiren operasyonlardaki başarıları ve ilaç sektöründeki hakimiyeti nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri sağlık sektörünün lider ülkesi konumundadır. Ancak bu başarıya rağmen, ABD’de yaşayan düşük gelir grubundaki kişiler yüksek teknolojili kaliteli sağlık hizmetlerinden istenilen ölçüde faydalanamamaktadırlar. ABD sağlık hizmetlerinin tüm halka eşit bir şekilde dağıtılamaması büyük ölçüde kamu ve özel sağlık sigorta sisteminin sınırlılıklarıyla ilgilidir. Kamu sigortaları kapsamında olan ve sadece 65 yaş üzerindeki Amerikalıların yararlandığı Medicare ve yoksulların yararlandığı Medicaid sigortalıları sadece belirli hastanelerden ve doktorlardan hizmet alabilmektedir. Özel sağlık sigortasına sahip kişiler ise ancak sigorta poliçelerinin kapsamıyla sınırlı olarak yüksek teknolojili kaliteli sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedirler. Bu nedenle kamu ve özel sigorta sistemi tüm gelir gruplarından Amerikalıların eşit ölçüde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi adına çözülmesi gereken bir sorun olarak görülmektedir.
Amerika Birleşik Devletleri diğer gelişmiş ülkelerden farklı olarak genel sağlık hizmetlerinde farklı politikalar uygulamaktadır. Genel sağlık hizmetlerinin halka ulaştırılmasında kamu düzenlemesinin en az olduğu ülke olan ABD’de sadece koruyucu sağlık hizmetleri devlet tarafından ücretsiz olarak verilmektedir. Genel sağlık ve tedavi edici sağlık hizmetlerinden yararlanmak isteyenlerin sağlık sigortasına sahip olmaları gerekmektedir. Amerika Birleşik Devletleri sağlık hizmetlerinin en pahalı olduğu ülkelerden biri olduğu için, bu durum sigorta güvencesini ABD’de yaşayan herkes için önemli bir hale getirmektedir. ABD’de sağlık sigorta sistemi devlet ve özel sektör tarafından sağlanmaktadır. Amerikan halkının %55’i işverenleri tarafından sağlanan sağlık sigortası güvencesindedir. Nüfusun %14.5’ini Medicare’den yararlanan 65 yaş üzeri Amerikan vatandaşları ; %15.92’sini yoksul ve sigortayı karşılamayan ve Medicaid güvencesinde olanlar; %4.2’sini Tricare sisteminden yararlanan asker ve gaziler oluşturur. Nüfusun %16.3’ünü sigortası olmayan kişiler oluşturmaktadır.
ABD’de sigorta şirketleri tarafından sunulan genel sağlık sigortası planları için belirli bir fiyat vermek mümkün değildir. Sigorta Poliçeleri fiyatları sigorta talep eden kişinin yaşı, mevcut hastalıkları ve sigorta kapsamında olmasını istediği sağlık ihtiyaçları gibi faktörlere bağlı olarak değişmektedir. Sigorta satın almak isteyen kişinin kendisinin ve ailesinin sağlık ihtiyaçlarını göz önünde tutarak mümkün olduğunca kapsamlı bir sigorta satın alması tavsiye edilir.
ABD’de Halk Sağlığı Uygulamaları
Amerika Birleşik Devletleri’nde halk sağlığı uygulamaları Federal Hükümet yani Ulusal düzeyde, Eyaletler düzeyinde ve Şehirler düzeyinde yürütülmektedir. Ulusal Düzeydeki uygulamalar federal hükümet tarafından geliştirilip, uygulanan özel politikalardan oluşur. Ulusal düzeydeki sağlık uygulamalarından sorumlu en üst düzeydeki kişi sağlık bakanıdır. Aşağıdaki birimler ulusal düzeydeki örgütlenme kapsamında yer almaktadır.
CDC (Amerika Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri) ; Bu merkezler Amerika Birleşik Devletleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlıdır. Kamu sağlığı ve kamu güvenliğinin sağlanması konusunda çalışma yapar. Kamu sağlığını tehdit eden bulaşıcı hastalıklar ve teröre bağlı acil durumlarda gerekli sağlık hizmetlerinin verilmesinden sorumlu bir birimdir.
EPA (Amerika Çevre Koruma Birliği); Amerika Birleşik Devletleri Kongresinde kabul edilen yasalar ve yönetmelikler çerçevesinde insan sağlığı v çevre koruma uygulamalarını sürdüren resmi kurumdur.
USDA (Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı); Tarım, ormancılık, kırsal ekonomik kalkınma ve gıda ile ilgili federal yasalar geliştirilmesinden ve bu yasaların yürütülmesinden sorumludur.
OSHO(İş Güvenliği ve Sağlığı İdaresi) ; Amerika Birleşik Devletleri’nde iş sağlığını ve güvenliğini denetleyen resmi kurumdur.
Amerika Sağlık Sistemi Hastane Yapılanması
Amerika Birleşik Devletleri’nin sağlık sistemi içinde sağlık hizmeti veren hastanelerin büyük kısmı kar amacı gütmeyen hastanelerdir ve bu hastaneler federal hükümet, kar amacı gütmeyen çeşitli sağlık organizasyonları, sağlık sigortaları, vakıflar ve hayır kurumları tarafından finanse edilmektedirler.
1)Federal Devlet Hastaneleri : Bu hastaneler federal hükümet tarafından işletilen hastanelerdir.
2)Federal Olmayan Psikiyatrik Hastaneler
3)Federal Olmayan Uzun Süreli Bakım Hastaneleri
2) Halk Hastaneleri: 30 gün altındaki kısa dönemli bakım hizmetlerini sağlayan hastanelerdir.
3) Özel Hastaneler: Kar amacı güden özel hastanelerdir.
4) Kar amacı olmayan hastaneler : Çeşitli vakıflar, dini örgütler , hayır kurumları tarafından işletilen kar amacı gütmeyen hastanelerdir.
Amerika’da Sağlık Hizmetleri Neden Pahalıdır?
Amerika Birleşik Devletleri’nde sunulan sağlık hizmetleri diğer ülkelere göre oldukça pahalıdır. Bu nedenlerden biri ABD’de dünya standartlarının üzerinde, kaliteli eğitim veren tıp fakültelerinin eğitim ücretlerinin oldukça yüksek olmasıdır. ABD’de tıp fakültelerinden mezun olan doktorlar çalışmaya başladıkları yıldan itibaren bu yüksek eğitim ücretlerini ödemek zorunda kalırlar. Söz konusu eğitimin zorluğu ve eğitim ücretlerinin yüksek olması sektör tarafından doktorların maaş beklentilerine yansıtılmaktadır. ABD doktor ve sağlık personeline en yüksek ücreti ödeyen ülkeler arasında en başta gelir. Bu durum her yıl farklı ülkelerden pek çok doktorun çalışmak üzere ABD’yi tercih etmesinin en önemli nedenlerinden biridir. ABD yasaları ve hukuk sistemi bir hastalıkla ilgili olarak yanlış, eksik teşhis koyan veya yanlış tedavi uygulayan doktorlara veya hastanelere yüksek tutarlarla tazminat davası açmayı mümkün kılmaktadır. Bu nedenle doktorlar ve hastaneler teşhis koyma ve tedavi sürecinde pek çok gelişmiş ülkeye kıyasla oldukça titiz ve dikkatli davranırlar. ABD’de sağlık hizmetlerinin oldukça pahalı olmasının bir başka nedeni doktorların olası yanlış tedavi ve teşhislerin ciddi yasal sonuçlarından kaçınmak adına hastalardan istediği tetkik, laboratuar, test, görüntülemelerin ve bu tetkikler için hastanelerin istediği ücretlerin fazla olmasıdır.
ABD’de Muayene, Tedavi ve Yatak Ücretleri
Amerika Birleşik Devletleri’nde muayene , tedavi ve yatak ücretleri eyalete, tedavinin alındığı hastane çeşidine ve hastanın sigortalı olup olmama durumuna göre değişmektedir. Ciddi olmayan basit hastalıklar için CVS ve Wallgreens gibi zincir eczanelerin içinde bulunan küçük klinikler hastanelere kıyasla daha düşük ücretlerle basit sağlık hizmetlerini sunarlar. Bu kliniklerde muayene ücretleri 70-100$ arasındayken, hastanelerde muayene ücretleri 100-300$ arasında değişmektedir. Hastanelerden alınması gereken sağlık hizmetlerinde tedavi ve tetkik ücretleri kişinin bulunduğu eyalete ve tedavi gördüğü hastaneye göre değişmektedir. Hastanelerden alınan sağlık hizmetleri için hastanelerin belirlediği ücretler oldukça yüksektir. Bu yüzden hastanelerden alınacak sağlık hizmetleri için sağlık sigortasının olması oldukça önemlidir. En temel ve basit hastalıkların tedavisini kapsayan bir sigorta planı için ortalama bir Amerikan vatandaşı için aylık ortalama 300$’dır. 2 kişilik bir aile ayda 400-500$ bütçe ayırarak özel sağlık sigortasından faydalanabilir. Sigorta poliçesi sahipleri mevcut hastalıkları veya sağlık ihtiyaçlarına göre sigorta kapsamlarını daraltabilmekte veya genişletebilmektedirler. Kamu veya özel sigorta sahibi olmayan kişiler için ABD’de hastanelerde tedavi ücretleri astronomik seviyede yüksektir. ABD, bu yönüyle Dünyanın en pahalı sağlık hizmetini sunan ülkesi durumundadır. Amerika Birleşik Devletleri’nde sağlık sigortası olmayan bir kişi olası bir yataklı tedavi ihtiyacının ortaya çıkması durumunda binlerce dolarlık ciddi hastane faturalarıyla karşı karşıya kalabilir. Amerika’daki yüksek sağlık hizmetleri ücretlerini sigortası olmayan biri açısından olası bir senaryoyla örneklemek gerekirse; acil sağlık hizmeti alması gereken bir kişinin evine çağıracağı bir ambulans en az 500$ tutacaktır. Eğer acil duruma müdahale sırasında test ve tetkikler gerekirse ek olarak 100-500$, hastanede yatarak tedavi ihtiyacı olursa günlük 6.000$ ödeme yapması istenecektir. Yaşanılan eyalet ve tercih edilen hastaneye göre değişmekle beraber Amerika’da sigortasız birinin ödemek zorunda kalabileceği astronomik sağlık hizmeti ücretleri; ambulans hizmeti 400$-1200$, hava ambulansı 2.000$-20.000$, Acil Serviste Muayene için 150-3000$, Acil Serviste ayakta tedavi için 50$-500$, Kanser türüne göre değişmekle beraber kanser tedavileri için 15.000-8000$, Normal doğum için 9.000-17.000$, sezaryenle doğum için 14.000-25.000$, Kırık, çıkık tedavileri için 5.000-35.000$, Hekim tarafından istenebilecek MR için 1.000-1500$, Röntgen için 150$-3000$, Kan testi için 100$-3.000$ ve Ameliyatlar için 10.000-150.000$ civarında olabilmektedir.
ABD’de Diş Tedavisi Fiyatları
ABD’de ağız ve diş sağlığı sektörü gerek kullanılan yüksek teknolojili tedaviler gerekse donanımlı diş hekimleri nedeniyle oldukça ilerlemiş bir sağlık alanıdır. Amerika’da Dünyanın en iyi ortodontistlerini yetiştiren zorlu kabul koşullarına sahip, uluslararası standartların üzerinde eğitim veren pek çok başarılı üniversite bulunmaktadır. Amerika’da bir diş hekimi olmak için üniversite toplam 8 yıl eğitim almak gerekmektedir. 4 yıllık lisans eğitiminin ardından diş hekimliği okulunda 4 yıl daha eğitim alınması gerekmektedir. Ek uzmanlık istendiğinde bu eğitim süresi uzayabilmektedir. ABD’de donanımlı diş hekimleri ve yüksek teknolojili tedavi uygulamalarıyla dünya standartları üzerinde kaliteli sağlık hizmetleri sunan ağız ve diş sağlığı sektörü kamu ve özel sigorta kuruluşları ile yakın işbirliği içindedir. Diş tedavileri genelde sigortalılar tarafından ek paket dahilinde satın alınır.
Kamu ve özel sigortası olmayan kişiler için ABD’de diş tedavisi ücretleri kişinin bulunduğu eyalet, tedaviyi yapan diş hekimine veya diş polikliniğine göre değişmekle beraber; diş çekimi için 283$, beyazlatma işlemi 400$, diş muayenesi ve konsültasyon 50$; implant 1900$, diş dolgusu 180$, köprü 680$, metal tel taktırma 1033$, şeffaf tel 6000$,diş beyazlatma 400$, röntgen 30$ civarındadır.