“Amerika’da otizm ve özel öğretim; Çocuk öncelikli bir yaşam!”
Amerika Birleşik Devletleri gündelik yaşamın her alanında aile kavramına verilen önemin hissedildiği bir yaşam kültürüne sahiptir. Trafik kurallarından okul ortamlarına; sosyal olanaklardan sportif faaliyetlere ve hafta sonu yapılan aile etkinliklerine kadar hayatın pek çok alanında çocuk öncelikli bir yaşamın etkilerini bu ülkede görmek mümkündür.
Çocuk öncelikli yaşamın etkileri ülkenin eğitim sisteminde de kendini gösterir. Ülkede özel okullar ve devlet okulları arasında Türkiye’de olduğu gibi belirgin farklar bulunmaz. Standart bir devlet okulunun sahip olduğu fiziki imkanlar Türkiye’de oldukça pahalı özel okulların sunduğu imkanlardan çok daha iyidir.
Türkiye’de Montessori veya Reggio Emilio gibi eğitim modellerini uygulayan özel okullar bu farklılıklarıyla yüksek rakamlarla kayıt alırken; Amerika’da bu eğitim modelleri eğitimin ücretsiz olduğu devlet okullarında eğitimin bir parçası olarak verilmektedir. Amerika’da bulunan devlet okulları spor tesisleri, laboratuvarları, kütüphaneleri, yeşil alanları, öğrencilerin sosyal ve sportif becerilerini ve özgüvenlerini geliştirmeye yönelik etkinlikleriyle eğitim olanaklarının toplumun her kesiminde yaygınlaştırılmasını sağlar.
Amerika Birleşik Devletleri okul başarı puanlarının ev fiyatlarını etkilediği bir ülke olarak bilinir. Tüm okullar bir puanlama sistemine dahildir. Okulların başarı puanları tüm okulların her seviyede katıldığı ortak sınavlara ve çeşitli parametrelere göre belirlenir. Aileler okul puanına göre yaşayacakları yeri seçerken; iyi puanlı okulların bulunduğu bölgelerde doğal olarak ev fiyatları da artmaktadır.
İçindekiler
- 1 Otizm ve Özel Öğretim Öğrencileri için Doğru Ülke: ABD
- 2 Otizm Spektrumlu Çocuklar için Amerika’da En İyi Okullar
- 2.1 The Autism Academy of Learning, Toledo, Ohio
- 2.2 Land Park Academy, Sacramento, California
- 2.3 The Jericho School, Jacksonville,Florida
- 2.4 Imagine Academy, Brooklyn, New York
- 2.5 Lionsgate Academy, Minnetonka, Minnesota
- 2.6 The Victory Center, Miami, Florida
- 2.7 Camphill Special School, Glenmoore, Pennsylvania
- 2.8 Spectrum 360
Otizm ve Özel Öğretim Öğrencileri için Doğru Ülke: ABD
Amerika Birleşik Devletleri çocuk öncelikli yaşam kültürünü eğitim sistemine tam anlamıyla entegre etmiş bir ülke olarak konu özel eğitim gereksinimlerini karşılamak olduğunda iyi bir karneye sahip ülkelerin başında gelir. Otizm tanılı ya da özgül öğrenme güçlüğü çeken veya özel eğitim gereksinimi olan çocuklar için Amerika pek çok başarılı eğitim ve öğretim uygulamasıyla doludur.
ABD’de otizm ve özel eğitim alanında devletin sivil toplum kuruluşlarıyla ortaya koyduğu işbirliği bu konuda elde edilen başarının önemli nedenlerinden biridir. Bu işbirliği kapsamında devlet özel eğitim gereksinimi olan çocukların bulunduğu bölgede çocukların yararlanabileceği bir okulun olmaması durumunda girişimcilere ve sivil toplum kuruluşlarına bu tür okulların açılabilmesi için önemli bir destek ve kaynak sağlamaktadır. Devlet bu okullardan ücretsiz eğitim alınabilmesi adına ailelere eğitim yardımı kapsamında kullanılan özel kart sunmakta ve maddi destek sağlamaktadır.
ABD’de Otizm ve özel eğitim alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları ve eyaletlerin eğitim departmanlarının etkinlik alanları ve faaliyetleri oldukça gelişmiştir. Amerika’da otizm tanılı ve özel eğitim gereksinimi olan çocukların eğitim ve öğretim ihtiyaçları bireyselleştirilmiş eğitim ile de başarılı bir uygulama kapsamında verilmektedir. Bu seçenekte ailelere devlet tarafından eğitim destek ödemesi yapılmaktadır. Bu ödeme ders ücretlerinin bir kısmını veya tamamını kapsayacak şekilde verilebilmektedir.
Yaşanılan bölgede çocukların özel eğitim ihtiyacını karşılayan bir okul bulunmaması durumunda aileler çocuklarını başka bir bölgedeki özel okula gönderebilmek için yaşadıkları eyaletlerin eğitim bölümlerinden burs alabilirler.
Okullar otizm tanılı öğrenciler için özel sınıflar oluşturma uygulamasının yanı sıra; otizm tanılı öğrencinin durumuna göre öğrencileri kaynaştırma öğrencisi olarak da kabul edebilmektedir. Kaynaştırma öğrencileri bulunan okullara ders ve seans ücreti devlet tarafından karşılanan özel bir öğretmen haftalık ziyaretler yapar. Bu ziyaretlerle kaynaştırma öğrencisine kişisel eğitimini destekleyici ek eğitim verilir. Bu eğitim kimi zaman bedensel aktiviteler kimi zaman da eğitim ve öğretimi destekleyici aktiviteler olabilir.
Okulların oluşturduğu özel Otizm sınıflarında alanında tecrübeli üç öğretmenle eğitim ve öğretim yapılmaktadır. Bu sınıfların mevcutları 8-10 öğrenciyle sınırlı tutulmaktadır. Okullar çoğunlukla DIR/Floortime ve ABA gibi eğitim programlarını kullanmakla beraber, bu programlar dışında özel eğitim programları ve öğrencilere özel kişiselleştirilmiş programlar uygulamaktadır.
Devletin çeşitli sivil toplum kuruluşları ve derneklerle işbirliği ile yürüttüğü faaliyetler bu konuda ülke çapında elde edilmiş başarının devamlılığını ve kalıcılığını sağlamaktadır. Örneğin; Spectrum 365 ve Autism Speaks gibi kar amacı gütmeyen kuruluşlar sundukları olanaklarla özel eğitim konusunda önemli bir ihtiyaca cevap vermektedir. Bu kuruluşlar otizm tanılı ve özel eğitim ihtiyacı olan çocukların gelecekte meslek sahibi olabilmeleri adına hayat okulu projeleri adıyla önemli faaliyetler yürütmektedir. Bu faaliyetler kapsamında çocuklara güvenli çalışma ortamları sunulmakta meslek edindirme eğitimleri verilmektedir. Mesleki eğitim alan otizmli girişimcilere devlet tarafından bu konudaki faaliyetleri kolaylaştırıcı teşvikler de sağlanmaktadır.
Amerika Birleşik Devletleri otizmli çocuklar için özel eğitim alanında örnek uygulamalarıyla farklı ülke alternatiflerini düşünenler için güzel bir alternatiftir.
Bu başarılar otizm spektrumlu çocuklarının eğitimi konusunda farklı ülke alternatifleri arayan pek çok ailenin tercihlerinde ABD’yi ilk sıralara taşımaktadır. Peki Amerika’nın bu avantajından faydalanmak ve çocukları için başarılı eğitim uygulamalarından yararlanmak isteyen aileler bu ülkede nasıl yeni bir hayat kurabilir? Bilindiği gibi turist ve öğrenci vizesi gibi vizeler ABD’de geçici bir süre kalmanızı sağlar ve bu vizelerle ABD’de bulunan kişiler bir işte çalışamaz ve gelir elde edemezler. Bu nedenle ailesiyle ABD’de yeni bir hayat kurmak ve çalışma iznine sahip olmak isteyen kişilerin farklı bir vize türüne başvuru yapmaları gerekir. Bu konuda ön plana çıkan iki vize türü bulunmaktadır.
Bu vizeler E2 yatırımcı vizesi ve EB5 yatırımcı vizesidir. E2 ve EB5 ABD’de yeni bir hayat kurmak isteyenlerin tercih etmesi gereken yatırımcı vizeleridir. Örneğin E2 vizesi ABD’de bir ticari faaliyette bulunarak, istihdamda bulunmak amacıyla 100 bin dolar ve üzerinde yatırımlarla alınabilen avantajlı bir vizedir. Bu vize türünde vize sahibi ve vize sahibinin eşi çalışma izni elde etmekte ve 5 yıl boyunca ABD’de yaşayabilmektedir.
5 yılın sonunda ticari faaliyetlerin devam etmesi ve vizeyle ilgili diğer şartların sağlanması koşuluyla tekrar 5 yıl uzatılabilmektedir. 5’er yıl aralıklarla uzatılabilen E2 yatırımcı vizesi vize sahibinin eşini ve 21 yaş altındaki çocuklarını kapsamaktadır. E2 vizesi sahibinin 21 yaş altındaki çocukları ABD’de bulunduğu sürece devlet okullarında ücretsiz eğitim alabilmektedir. E2 vizesi sahibi olan kişi bu vizeyle ABD’de mortgage sistemiyle ev alabilir veya isterse yeni yatırımlar da yapabilmektedir.
Başka bir yatırımcı vizesi olan EB5 vizesi ise yatırım yapılacak bölgeye göre değişmekle beraber 800 bin dolar ila 1 milyon 50 bin dolar arasında yatırım ve 10 tam zamanlı istihdam şartıyla alınan ayrıcalıklı bir vizedir. Bu vize türünün E2 yatırımcı vizesinden en önemli farkı yaklaşık 2 yıllık süre içinde geçici Green Card ve toplamda 5 yıllık bir sürenin sonunda vatandaşlık imkanı sunmasıdır. EB5 yatırımcı vizesi E2 vizesinin sağladığı tüm imkanları sağlamakla beraber ek olarak vatandaşlık yolunu da açmaktadır.
Otizm Spektrumlu Çocuklar için Amerika’da En İyi Okullar
ABD otizm spektrumlu çocukların ve gençlerin eğitimleri konusunda kamu sözleşmeli ve özel olmak üzere pek çok seçeneğin olduğu ve özel eğitim konusunda başarılı örnekleri olan bir ülkedir.
Bu alanda açılan okullar yaygın olarak DIR/Floortime ve ABA gibi eğitim programlarını kullanmakla beraber, bu programlar dışında özel eğitim programları ve kişiselleştirilmiş programlar uygulamaktadır.
The Autism Academy of Learning, Toledo, Ohio
Ohio eyaletinin Toledo şehrinde bulunan kamu sözleşmeli bir devlet okuludur. Charter okul olduğu için ücretsizdir. Okul masrafları de eyalete bağlı eğitim biriminden alınan ödeneklerle karşılanır. Okul otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere (ASD) hizmet vermektedir. Eğitim ve öğretim faaliyetlerinin yanı sıra sosyal becerilerin geliştirilmesine yönelik eğitim uygulamalarıyla ön plana çıkan bir okuldur. Okul öğretmenleri öğrencilerle bire bir eğitim etkinlikler yaparak her bir öğrenciyle uzun zaman geçirmektedir.
Okulun misyonu çocuklara davranışsal yönetim becerileri kazandırmaktır. Bu misyon doğrultusunda bu okul otizmli çocukların hayatta başarılı olmak için bağımsız yaşama ve çalışma becerilerini de öğretir. Bu becerilerin kazandırılması hedefinin yanı sıra akademik eğitime de önem verilir. Ohio eyaleti bu okula verilen eğitimin kalitesini onaylamış ve lisans vermiştir.
Land Park Academy, Sacramento, California
California eyaletinin Sacramento şehrinde bulunan bu okul ülke çapında en iyi okullar sıralamasında her yıl en iyi okullar arasında yerini alır. Davranış temelli eğitim veren bir okuldur. 3-22 yaş grubunda Otizm Spektrum bozukluğu olan öğrencileri kabul eder.
Bireyselleştirilmiş eğitim programı ve özel terapilerle otizmli çocukların normal okul ortamında başarılı olmalarına yardımcı olur.
The Jericho School, Jacksonville,Florida
Florida eyaletinin Jacksonville şehrinde bulunur. Otizm spektrum bozukluğu ve gelişimsel engelleri olan çocukların özel eğitim gereksinimlerini karşılamak için yerel girişimciler tarafından kurulmuştur. Okul her öğrenciye çok yönlü bir eğitim verebilmek adına sınıfta sözel ve uygulamalı davranış analizini (ABA) kullanır. Müfredatında Fen Bilimleri eğitimi öne çıkmaktadır. Okul ülke çapında özel okullarla ilgili ebeveyn yorumlarının olduğu platformlarda 5 yıldız almış bir okuldur.
Imagine Academy, Brooklyn, New York
New York, Brooklyn’de bir grup ebeveyn tarafından kurulmuştur. 5-21 yaş arasındaki otizmli çocuk ve gençlere yöneliktir. Okul DIR/Floortime tedavisi ile ABA terapisinin yenilikçi bir karışımını titiz bir akademik program kapsamında sunmaktadır. Müfredat duyusal entegrasyon, motor becerilerini geliştirmeye geliştirmeye yönelik egzersizler, konuşma ve dil terapisi ve sosyal beceri eğitimlerini içerir. Engelliler için Fırsat Fonu kapsamında okul desteklenmektedir. Okul otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ve eğitimciler için “Gerçekleşen bir Rüya” olarak tanımlanır.
Lionsgate Academy, Minnetonka, Minnesota
Minnesota eyaletinin Minnetonka şehrinde bulunan Lionsgate Academy, öğrenci merkezli bir eğitim anlayışı ve kapsamlı bir eğitim öğretim müfredatıyla öne çıkan başarılı okullardandır. 7-12 yaş grubundaki öğrencilere yöneliktir. Okulda her bir öğrenci için kişiselleştirilmiş bir öğrenme planı (PLP) uygulanır. Ayrıca öğrencileri akademik düzeyde geliştirmek ve gelecekte istihdam edilmelerini kolaylaştıran becerileri kazandırmak amacıyla özel bir program (IEP) uygulanır. Okul Üstün Zekalı ve aynı zamanda otizm spektrumlu öğrenciler için sadece bu çocuklara yönelik özel bir eğitim programı sunar. Okul en iyi okulların oylandığı çeşitli eğitim platformlarında 5 yıldız almış ve güzel yorumlarla öne çıkan başarılı bir okuldur.
The Victory Center, Miami, Florida
Florida eyaletinin Miami şehrinde bulunan okul 3-15 yaş arasındaki çocuklar ve gençler içindir. Okul, otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere yoğun ve bireyselleştirilmiş eğitim vermektedir. Ayrıca ebeveynler için topluluk programları ve etkinlikler sunmaktadır. Bu etkinlikler aracılığıyla sosyal becerilerin geliştirilmesini sağlamaktadır. Okul çeşitli sosyal medya platformlarında güzel yorumlar alan ve tavsiye edilen okullar arasındadır.
Camphill Special School, Glenmoore, Pennsylvania
Pennsylvania eyaletinin Glenmoore şehrinde bulunan özel bir okuldur. Okul 18-21 yaş arasındaki gençlere yönelik eğitim verir. Öğrencilerin bilişsel ve gelişimsel bozukluklarına yönelik özel eğitim verir. Okulun yatılı eğitim seçeneği de vardır. Masters in Special Education plaformuna göre ABD’de özel eğitim ihtiyaçları olan öğrenciler için en iyi 50 kamu sözleşmeli okul arasına girmiştir.
ABD’de özel eğitim alanında eyaletler bazında faaliyet gösteren en iyi okulları ve bu okulların uyguladığı özel eğitim programları konusundaki ayrıntılı bilgiyi aşağıdaki linkten edinebilirsiniz.
Spectrum 360
Burada otizm konusunda tanışma ve inceleme fırsatı bulduğum bir diğer okul ise yine bir sivil toplum kuruluşu olan Spectrum 360 oldu. Beni gerçekten çok etkiledi. Çok büyük bir alana yayılmış bir özel okul. Bir sivil toplum kuruluşu. Kapıdan girmemle büyük salonlarda spor yapan çocuklar, green box odaları, profesyonel kameralar, mikrofonlar, enstrümanlar sanki gerçekten bir film stüdyosu. Otizmli çocuklar özel eğitmenleri ve yine otizmli olup bu konuda eğitmen olmuş kişiler tarafından eğitiliyorlar. Film çekiyorlar, müzik yapıyorlar, reklam filmleri hazırlıyorlar. Spectrum da yine benzer desteklerle ayakta kalan ve kendini günbegün geliştiren bir kurum
Autism Speaks. Her festivalde yine otizmli gençlerin çalıştığı, bağış için bir şeyler sattıkları bir masaları olur. Bu gibi yerler kurumsallaşmış, bir marka yaratmış kurumlar. Birkaç iyi insanın bir araya gelip çabalamasının yanı sıra başından beri bahsettiğim desteklerle bu hale gelmişler. İnanılmaz bir destek var arkalarında. Gerek toplumsal gerekse devlet tarafından. Diyelim çocuğunuz devlet okuluna gidecek. Okul öncesi okullarından otizm için özel sınıflar oluşturulmuş.
Otizmli çocuğun durumuna göre kaynaştırma öğrencisi olarak da devam edebiliyor ya da özel eğitim alması gerekenler o sınıflarda donanımlı öğretmenlerle çalışıyor. Genelde her sınıfta üç öğretmen oluyor. Sınıf mevcutları 8-10 civarında. Normal liselere gidebilen, mezun olduktan sonra ehliyet alıp hayatını kendi başına yaşayan birçok otizmli tanıdım burada. Özellikle marketlerde çalışmaları teşvik ediliyor. Her markette böyle bir kontenjan yine kurumlar arası anlaşmayla sağlanmış. Güvenli bir ortamda çalışıp hayatlarını kazanıyorlar ve bir nevi ömür boyu öğrenmeyi de devam ettiriyorlar. İlgi alanına ve yeteneklerine göre tabii ki doktor olanından sanatçısına öğretmeninden baristasina kadar hayatın her alanında birlikteyiz.