Amerika’da yükseköğretim dünya çapında kabul görmüş bir başarıya sahipdir. Dünyadaki en iyi 50 üniversitenin 37’si ABD’de bulunmaktadır. Araştırma projelerine ayrılan bütçe, Ar-Ge harcamaları, en iyi küresel üniversiteler ve alınan patent sayılarında birinciliğini korumaya devam etmektedir.
Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı, Eğitim ve Kültür Bürosu’nun, Uluslararası Eğitim Enstitüsü (Institute of International Education) işbirliği ile her yıl yayınladığı Open Doors raporuna göre, Amerika’daki yabancı öğrenci sayısı 2019-2020 akademik yılında 1 milyon’u geçmiştir. Türkiye, ABD’ye yükseköğretim amacıyla öğrenci gönderen ülkeler sıralamasında 11.278 öğrenci ile tüm dünyada 11.sırada, Avrupa Ülkeleri arasında 1.sıradadır. ABD’ye en çok öğrenci gönderen ülkeler; Çin (235.597 öğrenci), Hindistan (96.754 öğrenci), Güney Kore (70.627 öğrenci), Suudi Arabistan (44.566), Kanada (27.357), Tayvan (21.867), Japonya (19.568), Vietnam (16.098), Meksika (14.199)’dır. Yüksek öğretim için en çok tercih edilen program Matematik ve Bilgisayar Bilimleridir.
ABD’de üniversiteler eyalet (devlet) ve özel üniversiteler olarak ikiye ayrılır. Devlet ve eyalet üniversiteleri arasında gerek eğitim gerekse akreditasyon bakımından bir fark yoktur. Amerika’da 5.300 üniversite bulunmaktadır. ABD’de bulunan yükseköğretim kurumları
bölgesel akreditasyon kuruluşları tarafından denetlenmektedir. Üniversitelerin bu kurumlar tarafından objektif olarak denetlenmesi eğitim standartlarının sürekliliğini sağlamaktadır.
ABD’de bulunan üniversitelerin bir kısmı “college” olarak adlandırılır. Bu üniversiteler için kullanılan “college” tanımlaması ülkemizdeki kullanılan anlamından oldukça farklıdır. ABD’de college tanımlaması hem dört yıllık hem de iki yıllık üniversite ve okullar için kullanılır. Dört yıllık üniversitelerde okuyan ve 120 krediyi tamamlayanlar Bachelor’s Degree adı verilen lisans derecesiyle mezun olurlar. Bachelor’s Degree sözel bölüm mezunları için Bachelor of Arts (B.A), sayısal bölümlerden mezun olanlar için Bachelor’s of Science(B.S) diplomasıyla verilir.
Yükseköğretim kurumları arasında Community College ve Junior College’lar gibi iki yıllık eğitim veren, farklı alanlarda ve mesleki eğitime yönelik eleman yetiştirmek üzere kurulmuş olan okullardandır. Bu okullardan mezun olanlar Associate Degree adı verilen ön lisans diploması almaya hak kazanırlar.
Amerika’da Üniversite Eğitimi : Community College
ABD’de üniversite eğitimi almak isteyen öğrenciler için üç farklı alternatif mevcuttur. Bu alternatiflerden ilki 2+2 adı verilen ve 2 yıllık ön lisans derecesinin Community College adı verilen mahalli fakültelerde okunarak, daha sonrasında 4 yıllık lisans programlarına tamamlandığı alternatiftir. Ucuz olmasının yanı sıra, hem dil hem de akademik kabul şartlarının daha kolay olması sebebiyle tercih edilen bir alternatiftir. 2 yıllık ön lisans derecesinin alınacağı mahalli kolejler, genellikle dünya sıralamasında yer almayan okullardır ancak bu 2 yıllık eğitimin tamamlanmasından sonra öğrenciler dünya sıralamalarında yer alan 4 yıllık lisans bölümlerine geçiş yapabilirler. Özellikle ABD vatandaşları tarafından oldukça popüler olan bu alternatifte öğrenciler dilerse 2 yıllık eğitimlerinin bitiminde mesleki hayatlarına başlayabilir, çalışırken eğitimlerini sürdürebilir ve ABD’de yer alan 4000 civarındaki üniversiteden kendi şartlarına, beklenti ve hedeflerine uygun olan üniversiteyi seçerek eğitimlerini 4 yıla tamamlayabilirler.
Amerika’da Yükseköğretim Kurumlarının Sınıflandırılması
Ön lisans Eğitimi Veren Kurumlar
Liseden mezun olanların tercih edebileceği iki yıl süreli Amerika’da yükseköğretim seçeneğidir. Community College ve Junior College’lar önlisans eğitimi veren kurumlardır. Bu okullarda 60 kredilik ders zorunluluğu bulunmaktadır. Sözel bölümlerden mezun olan öğrenciler Associate of Arts; sayısal bölümlerden mezun olanlar Associate of Science (A.S) derecesi alırlar. İstenen başarı ortalamasına sahip olan kişiler dört yıllık lisans bölümlerine geçiş yapabilirler.
Teknoloji Enstitüleri
Dört yıllık üniversitelere denk olan eğitim kurumlarıdır. Ağırlıklı olarak Fen ve Mühendislik bölümlerinde eğitim veren bu eğitim kurumlarında sosyal bilimler alanında eğitim veren bölümler de bulunmaktadır.
Liberal Arts Colleges
Dört yıllık bir eğitim kurumudur. Diğer dört yıllık yüksek öğretim kurumlarından farklı olarak bu okullarda sınıflar en fazla 25-30 kişiden oluşur. Bu okullar profesyonel, mesleki veya teknik bir müfredatın aksine ilk iki yıl genel bir eğitim vererek, henüz okumak istediği bölüme karar veremeyen öğrencilere uzmanlaşmak istedikleri alana yönelme fırsatını sunarlar.
Lisansüstü Eğitim Kurumları
Graduate study olarak adlandırılan lisansüstü eğitim kurumları bir yüksek öğretim kurumundan lisans derecesi olan öğrencilere yöneliktir. Lisansüstü eğitim kurumlarından mezun olma şartı genel olarak 30-36 kredinin tamamlanması ve bir yüksek lisans tezinin hazırlanmasına yöneliktir. Bazı yüksek lisans programlarında tez yerine bitirme sınavı mezuniyet şartı olarak yeterlidir. Yüksek lisansını sosyal bilimlerde yapanlar Master of Arts (M.A); Fen ve Mühendislik alanlarında yapanlar Master of Science (M.S); güzel sanatlar alanında yapanlar Master of Fine Arts(MFA) ve İşletme alanında yapanlar Master of Business Administration (MBA) yüksek lisans derecelerini alırlar.
Doktora Eğitimi
Doktora eğitimi lisansüstü eğitimin ikinci aşamasıdır ve yüksek lisans eğitimi üzerine üç veya dört yıllık bir eğitim ve araştırma sürecinden oluşur. Bu eğitim sonunda kişi Doctor of Philosophy (Ph. D) derecesi alır.