Artık klasik ehliyetler cep telefonlarımıza taşınıyor. mDL adını verdiğimiz dijital sürücü ehliyetleri adres değişikliği, 21 yaş üstü/altı durumu, organ bağışçısı olma durumu ve sürüş durumundaki değişiklikler gibi bilgileri tek seferde görüntüleme imkanını beraberinde getiriyor. Dijital ehliyet kullanımı uygulamasına henüz pek çok eyalette geçiş yapılmadı. Ancak pek çok eyalette bu konuyla ilgili önemli hazırlıklar yapılmakta. Çok yakında dijital ehliyet kullanımı ABD genelinde yaygınlaşmaya başlayacak.
ABD’de bazı eyaletlerde bu uygulamayla ilgili hızlı gelişmeler yaşanmakta. Örneğin Arizona sakinleri artık eyalet kimliklerini iPhone’larının cüzdan uygulamasında dijital kopyalar olarak saklayabilirler. Akıllı telefonlar, tiyatro biletlerini, geçiş kartlarını, kredi kartlarını ve hatta aşı olunduğunun gösterilmesi için uygun yerler haline geldi. Şimdi, yıllarca süren tartışma ve testlerden sonra, ehliyetinizin dijital versiyonlarını telefonunuzda da taşıyabilirsiniz.
20’den fazla eyalet, akıllı telefonlarda bulunan sürücü ehliyetlerinin dijital sürümlerini değerlendirdi, test etti ve piyasaya sürdü. Colorado, Hawaii, Mississippi, Ohio ve Porto Riko bölgesi, bu uygulamaya destek veren eyaletlere katılma sinyali verdi. Bir süre sonra, teknoloji devi Apple, iOS 15 akıllı telefon yazılımında dijital lisansları önemli bir özellik haline getirme planlarında başarılı oldu. Arizona sakinleri artık bu eyalet kimliklerini iPhone’larının Cüzdan uygulamasında dijital kopyalar olarak saklayabilir.
Bu uygulama ile bir okul bölgesinde 30 mil hızla giderken veya bir bara girdiğinizde yaşınızın kanıtı olarak sunmanız için telefonunuzu polis memurlarına göstermenizin yeterli olacaktır. Hatta bazı durumlarda telefonunuzu bir havalimanı güvenlik hattındaki Ulaştırma Güvenliği İdaresi görevlilerine bile gösterebilirsiniz. Fiziksel ehliyetinizi veya eyalet kimliğinizi yanınızda taşımak hala iyi bir fikirdir, ancak yakında onu evde bırakmanın sonuçları hakkında endişelenmenize gerek kalmayabilir. Bununla birlikte, bu kullanışlı dijital lisansların dezavantajları da bulunmakta ve bu dezavantajlardan bazıları ciddi sonuçlara yol açabilir.
Dijital Sürücü Belgesi (mDL) Nedir?
Dijital Sürücü Belgesi ehliyetinizin fiziksel olmayan online versiyonudur. Pew Araştırma Merkezi’ne göre, Amerikalıların yaklaşık %85’i yanlarında akıllı telefon taşıyor bu sayı göz önüne alınarak, bu dijital kimlikler çoğunlukla iPhone’larda ve Android cihazlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Dijital Sürücü belgeleri “Mobil Sürücü Belgesi” veya kısaca “mDL” olarak adlandırılmaktadır.
Amerika’da büyük bir çoğunluğun iPhone kullanıcısı olduğu düşünüldüğünde, Apple’ın dijital lisansları benimsemesi oldukça yerinde bir adımdır. Araştırma şirketi Strategy Analytics, şirketin Amerika Birleşik Devletleri’nde gönderilen tüm akıllı telefonların yüzde 37’sini oluşturduğunu söylüyor. Ancak Apple, bunun üzerinde çalışan tek şirket olmaktan çok uzak.
Google, Android’de doğrulanabilir elektronik kimlikler için destek oluşturmak için çalışıyor ve bu kimliklerin nasıl çalışması gerektiğine ilişkin teknik bir standart belirlemek için Apple ve diğerleriyle birlikte koordine olmuş durumda. Bunun kodu teknik olarak Android 11 ve 12’de zaten mevcut, ancak şirket henüz hiçbir uygulamasında dijital durum kimliklerini saklama planlarını açıklamadı.
Peki, Ehliyetinizi Uyumlu Bir Akıllı Telefona Nasıl Alırsınız?
Ayrıntılar değişebilir, ancak gördüğümüz çoğu sistem benzer ilk adımlara dayanır: Önce uygulamayı açarsınız, ardından fiziksel ehliyetinizin önünü ve arkasını tararsınız. Ardından bir selfie çekerek kimliğinizi doğrularsınız. Tüm bunlar kontrol edildikten sonra, dijital kimliğiniz kullanıma hazırdır.
Herkes bir akıllı telefon taşımak zorunda değildir ve taşımayan insanlarda vardır. Eğer akıllı telefon taşımıyorsanız, endişeye mahal vermeye gerek yok: DMV’den aldığınız klasik fiziksel kartların yakın zamanda ortadan kalkacağına dair hiçbir haber veya kanıt şimdilik gündemde değil.
Aslında, telefonunuzda bir kopyasını tutmayı seçseniz bile, gerçek lisansınızı yanınızda taşımaya kesinlikle değer. Halihazırda mobil kimlik uygulamalarını başlatan Delaware ve Arizona gibi eyaletler, dijital sürücü ehliyetinizin yanında ihtiyaç halinde göstermek için fiziksel ehliyetinizi de yanınızda bulundurmanızı tavsiye ediyor.
Bulunduğum Eyalete Dijital Lisanslar Geliyor Mu?
Bulunduğunuz eyalet muhtemelen bu konuyla ilgili ön çalışmalara başlamıştır. Şimdilik Arizona sakinleri dijital sürücü ehliyetlerini şu anda Apple’ın Cüzdan uygulamasında saklayabilmekte. Arizona’nın ardından Connecticut, Georgia, Iowa, Kentucky, Maryland, Oklahoma ve Utah’ta sıralamaya bakılmaksızın yakında dijital ehliyet kullanılmaya başlanacak.
Bu gelişmeler ışığında Louisiana eyaletinin, dijital lisanslar için LA Cüzdan uygulamasını ve telefondan aşı durumunun gösterimini geliştirmek için Baton Rouge merkezli Envoc ile temasa geçtiğini biliyoruz. Colorado’nun myColorado uygulaması da aynı şekilde çalışmakta.
Ancak dijital ehliyet kullanma imkanı sunmayı düşünen eyaletler sadece yukarıda saydığımız eyaletler değil. Illinois, New Jersey, Texas, California ve Missouri gibi eyaletlerdeki milletvekilleri dijital ehliyet projeleri önerdiler, ancak yasama organları henüz bunları kabul etmedi. Florida, Iowa, Maryland, Utah ve Virginia dahil olmak üzere diğer eyaletler, dijital kimlikler için pilot programlar yürüttüler – veya yakında yapmayı planlıyorlar – ancak bu programları tam olarak benimsemediklerini söyleyebiliriz.
Dijital Kimlik Kullanmanın Faydaları Nelerdir?
Çoğu insan için dijital kimlik kullanmanın en güzel yanı kullanım kolaylığıdır. Bazı durumlarda, ehliyetinizin dijital bir kopyasını kullanmak, kişisel bilgileriniz üzerinde size daha fazla kontrol sağlar. Bir iPhone’un Cüzdan uygulamasında saklanan bir dijital lisans kullanıyorsanız ve herhangi bir nedenle kimliğinizi doğrulamanız gerekiyorsa, herhangi birini güvenli bir şekilde paylaşmadan önce telefonunuzdan istenen bilgileri gözden geçirebileceksiniz. Apple, Cüzdan uygulamasında saklanan lisansı görebilmeniz için kimliğinizi bir Touch ID veya Face ID taraması ile doğrulamanız gerektiğini de söylüyor.
Arizona, Delaware ve Oklahoma’da kullanılmak üzere geliştirilenler gibi diğer mobil ehliyet uygulamaları size “Gizlilik Görünümü” adı verilen, tarandığında ilgili verileri paylaşan bir QR kodu oluşturma seçeneği sunar. Bir bara gidip içki içmek istediğinizi hayal edin size şüpheli gözlerle baktığını ve yaşınızı sormak için yaklaştığını düşünün. Tam adresinizi içeren ehliyetinizi teslim etmek yerine, taranabilir bir Gizlilik Görünümü yalnızca yasal içki içme yaşınızın üzerinde olduğunuzu doğrulayan bilgileri paylaşacaktır.
Bu da bizi dijital lisansların bir başka avantajına götürüyor: Dijital lisansların tasarlanma şekli, telefonunuzu fiziksel bir kimlikle yaptığınız gibi asla birine, hatta bir polis memuruna teslim etmek zorunda kalmamanız gerektiği anlamına gelir. Bunun yerine, bu memur ya da içki içmek için yaşınızı soran her hangi biri dijital lisansınızı, telefonunuzdan ya da bu kimliği ilk başta veren kuruluştan uygun bilgileri isteyen kendi aygıtlarıyla taramalıdır.